ความสามารถในการปรับตัวของทารกแรกเกิดเพื่อให้มีอุณหภูมิกายปรกติ (อุณหภูมิ

ทวารหนัก 37.0 o ซ) มีจำกัด การป้องกันภาวะอุณหภูมิกายต่ำหรืออุณหภูมิกายสูงในทารก

แรกเกิดที่อยู่ในโรงพยาบาล ต้องปรับอุณหภูมิสิ่งแวดล้อมที่ทารกอยู่ให้อยู่ในเกณฑ์พอเหมาะ

กับอายุหลังคลอด อุณหภูมิสิ่งแวดล้อมที่พอเหมาะสำหรับทารกครบกำหนด มีดังนี้

อุณหภูมิกายไม่คงที่ (เส้นสีแดง)	อุณหภูมิคงที่ (เส้นสีแดง)

         การดูแลอุณหภูมิสิ่งแวดล้อมที่ทารกอยู่ให้อยู่ในเกณฑ์ปรกติมีความสำคัญ ไม่ว่าอุณหภูมิ

ที่เย็นไป เนื่องจากการใช้เครื่องปรับอากาศ หรือร้อนไปเนื่องจากฤดูกาลหรือใส่เสื้อผ้าและห่มผ้า

โดยไม่จำเป็นเวลาอากาศร้อนล้วนมีผลให้ทารกเจ็บป่วยทั้งสิ้น รูปซ้ายมือแสดงการควบคุม

สิ่งแวดล้อมไม่ดีทำให้ทารกมีการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิกายมาก มีทั้งสูงไป (เกิน 37.5 o ซ) 

และต่ำไป (ต่ำกว่า 36.5 o ซ)  รูปขวามือแสดงการควบคุมอุณหภูมิสิ่งแวดล้อมที่ดีทำให้ทารก

มีอุณหภูมิคงที่

ทารกอยู่ในที่นอน

              		
         ภาวะอุณหภูมิกายสูงในทารกแรกเกิด หมายถึงอุณหภูมิทวารหนักเกิน 37.5 o ซ 

สาเหตุที่สำคัญและมีอันตรายถึงชีวิตคือการติดเชื้อแบคทีเรียในเลือด (sepsis)  ที่ไม่ได้เกิดจาก

และพบบ่อยกว่าการติดเชื้อคือการอยู่ในอุณหภูมิสิ่งแวดล้อมที่ร้อนไป ในบ้านเราพบภาวะนี้

ได้บ่อย และทารกมักถูกรับตัวไว้รักษาในโรงพยาบาลซึ่งทำให้ทารกเสี่ยงต่อการติดเชื้อ เพื่อทำ

การเจาะน้ำไขสันหลังและเพาะเชื้อในเลือด และรักษาด้วยยาต้านจุลชีพ การที่จะวินิจฉัยภาวะ

นี้ได้ถูกต้องต้องตระหนักถึงภาวะนี้  ภาวะนี้พบบ่อยในฤดูร้อน พบได้ทั้งทารกที่กลับไปอยู่บ้าน

หรือยังในโรงพยาบาลในหอผู้ป่วยที่ไม่ได้ปรับอากาศ หรือรับการรักษาด้วยเครื่องส่องไฟสำหรับ

ภาวะตัวเหลือง สำหรับทารกที่ออกจากโรงพยาบาล การซักประวัติเกี่ยวกับที่อยู่อาศัยมักได้ว่า 

อาศัยในบ้านที่มีหลังคาสังกะสี หรืออยู่ที่ชั้นบนสุดของบ้านซึ่งชิดหลังคาบ้าน หรือบ้านที่ปิด

ประตูและ/หรือหน้าต่างมิดชิด และ/หรือทารกได้รับการสวมเสื้อและห่อผ้า หรือห่อผ้าตลอดเวลา 

เนื่องจากกลัวทารกหนาว  อาการของทารกมีดังนี้ ระยะแรกทารกจะหงุดหงิด เมื่อร้อนมากขึ้น 

ทารกมีการเคลื่อนไหวลดลง หายใจเร็วและแรง หรือหยุดหายใจ ซึม การสัมผัสผิวหนังพบว่าอุ่น

กว่าปรกติ การวินิจฉัย อาศัยประวัติดังกว่า และการวัดอุณหภูมิทวารหนักที่พบว่าสูงกว่า

37.5 oซ  ทำการวินิจฉัยแยกโรคจากภาวะติดเชื้อในเลือดโดยให้การรักษา (therapeutic 

diagnosis) ดังนี้ 
            อุณหภูมิทวารหนักสูงเกิน 39 o ซ ให้เช็ดตัวด้วยน้ำที่มีอุณหภูมิ 35 o ซ จนกว่าอุณหภูมิ

กายปรกติ  
            อุณหภูมิทวารหนักอยู่ระหว่าง 37.5-39 o ซ ให้ถอดเครื่องห่อหุ้มกายทารกออก และให้

ทารกอยู่ในอุณหภูมิห้องที่เย็นจนกว่าอุณหภูมิกายปรกติ  เมื่ออุณหภูมิกายทารกกลับมาปรกติ 

ทารกจะหายซึมและมีการเคลื่อนไหวปรกติ (active)  การวินิจฉัยด้วยการรักษานี้ สามารถทราบ

ผลภายใน 1 ชั่วโมง หากอุณหภูมิลดลงแล้ว ทารกยังมีอาการซึม จึงรับตัวไว้และให้การรักษา

ด้วยยาต้านจุลชีพ   
         ภาวะตัวเย็นในทารกแรกเกิดหมายถึง อุณหภูมิทวารหนักต่ำกว่า 36.5 o ซ แต่ทารกอาจมี

อาการผิดปรกติตั้งแต่อุณหภูมิต่ำกว่า 36.8 o ซ ปัญหานี้พบได้บ่อยกว่าภาวะอุณหภูมิกายสูง และ

เกิดได้กับทารกที่อยู่ในโรงพยาบาล เนื่องจากปรับอุณหภูมิห้อง (ห้องคลอด ห้องเด็กอ่อน) ที่ทารก

อยู่ต่ำเกินทารกที่อยู่ที่บ้านพบภาวะนี้บ่อยในฤดูกาลที่มีอากาศเย็น คือฤดูหนาวและฝน หรือพบได้

ทุกฤดูกาลหากทารกอยู่ในห้องที่ปรับอุณหภูมิต่ำเกิน อาการเริ่มแรกคือ ซึม ดูดนมช้า ดูดนมน้อยลง

หรือไม่ดูดนม อาเจียน ท้องอืด น้ำหนักไม่ขึ้น หรือน้ำหนักลดเป็นต้น การวินิจฉัยแยกโรคด้วยการ

รักษา (therapeutic diagnosis) จากการติดเชื้อ โดยทำการอุ่นทารกในตู้อบหรือเครื่องให้ความอบอุ่น 

เมื่อทารกมีอุณหภูมิกายปรกติ ทารกจะหายซึมและมีการเคลื่อนไหวปรกติ (active)  การวินิจฉัยด้วย

การรักษานี้สามารถทราบผลภายใน 1 ชั่วโมง หากอุณหภูมิปรกติแล้ว ทารกยังมีอาการซึม จึงรับตัวไว้

และให้การรักษาด้วยยาต้านจุลชีพ   
การป้องกัน   ต้องตระหนักอันตรายของภาวะตัวเย็นและอุณหภูมิกายสูง และให้การป้องกัน

                     โดยปรับอุณหภูมิห้องให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม อย่าให้มีลมธรรมชาติหรือกระแส

                     อากาศจากพัดลมหรือเครื่องทำความเย็นพัดผ่านตำแหน่งที่ทารกนอน หรือตู้อบ 

                     สวมหมวกและเสื้อและห่มผ้าให้ทารกในฤดูกาลที่อากาศเย็นในฤดูกาลที่อากาศร้อน 

                     ให้อยู่ในห้องที่อากาศร้อนน้อยที่สุดในบ้าน หลีกเลี่ยงการหุ้มห่อผ้าที่หนาเกินและ

                     การห่มผ้า  
เกรียงศักดิ์ จีระแพทย์. การดูแลระบบการหายใจในทารกแรกเกิด. กรุงเทพ ฯ: เรือนแก้วการพิมพ์, 

     2536:60.