เครื่องส่องไฟสำหรับภาวะตัวเหลือง รุ่นที่ 4 (Phototherapy lamp)
ศาสตราจารย์ นพ. เกรียงศักดิ์ จีระแพทย์

วัตถุประสงค์
     เครื่องส่องไฟสำหรับภาวะตัวเหลือง-ศิริราช สามารถใช้รักษาภาวะตัวเหลืองของทารกแรกเกิด โดยให้ irradiance 5.5 ถึง 30.4 ไมโครวัตต์/ตร.ซม./nm ในการลดระดับบิลิรูบินในเลือด

ลักษณะของเครื่องส่องไฟสำหรับภาวะตัวเหลือง

ลักษณะทั่วไป
โคมโลหะมีขนาดกว้าง 36 ซม. ยาว 65 ซม. หนา 8 ซม. ตั้งอยู่บนเสาที่มีฐานล้อเลื่อน เครื่องมีน้ำหนักเพียง 9 กก. ทำให้เคลื่อนย้ายได้สะดวกด้วยคนเพียงคนเดียว
ลักษณะพิเศษ
1. ตัวโคมยึดกับเสาด้วยตลับลูกปืน ทำให้ปรับหมุนได้ 180 องศา จึงสามารถนำมาส่องทารก ได้ทุกทาง และง่ายต่อการจัดเก็บเมื่อเลิกใช้งาน
2. สามารถเลื่อนระดับของโคมให้อยู่สูงหรือต่ำจากทารกตามต้องการ
3. ภายในโคม
      - มีหลอดไฟสีฟ้า (special blue light ที่ให้ peak emission 450 nm) 18 วัตต์ 6 หลอด ซึ่งเป็นหลอดไฟที่ใช้ในเครื่องส่องไฟ สำหรับ
         ภาวะตัวเหลืองในประเทศที่พัฒนาและมีราคาประมาณหลอดละ 280 บาท
     - ใช้ electronic ballard เพื่อลดอุณหภูมิรอบตัวทารก
     - มีแผ่นสะท้อนแสงบุภายในโคม เพื่อเพิ่มพลังงานแสง และเพิ่มประสิทธิภาพของการลด ระดับบิลิ-รูบินในเลือด
4. เมื่อเปิดใช้งาน มีมาตรบอกจำนวนชั่วโมงการใช้งานของหลอดไฟ ทำให้ไม่ต้องจดบันทึกเวลาด้วยมือ
5. ฐานมีความกว้าง 31 ซม. ยาว 60 ซม. และสูงจากพื้น 100 ซม. สามารถสอดฐานเข้า ใต้ตู้อบทารกทางด้านศีรษะหรือปลายเท้าของทารก
     จึงไม่ขัดขวางการให้การรักษาพยาบาล

ข้อพิสูจน์ทางการวิจัยเกี่ยวกับประสิทธิภาพของ
เครื่องส่องไฟสำหรับภาวะตัวเหลือง-ศิริราช
     ประสิทธิภาพของการลดบิลิรูบินในเลือด มีความสัมพันธ์โดยตรงกับพลังงานแสง irradiance ของเครื่องส่องไฟ โดยประสิทธิภาพของการลดบิลิรูบินในเลือดจะเริ่มปรากฏที่ irradiance 4 ไมโครวัตต์/ตร.ซม./ nm, Irradiance และประสิทธิภาพจะเพิ่มขึ้นตาม irradiance ที่เพิ่มขึ้น โดยมีระดับสูงสุดที่ 34 ไมโครวัตต์/ตร.ซม./nm Irradiance สูงเกินกว่านี้พบว่าไม่ช่วยลดระดับ บิลิรูบินในเลือดเพิ่มขึ้น ดังนั้นการรักษาภาวะตัวเหลืองในทารกแรกเกิด จึงใช้ irradiance 4-34 ไมโครวัตต์/ตร.ซม./nm การวิจัยเครื่องส่องไฟสำหรับภาวะตัวเหลือง-ศิริราช พบว่ามีประสิทธิภาพในการลดบิลิรูบิน ในเลือดทัดเทียมถึงมากกว่ามาตรฐานของเครื่องผลิตจากต่างประเทศ (ขึ้นกับยี่ห้อ) โดยเครื่อง ส่องไฟสำหรับภาวะตัวเหลือง-ศิริราช สามารถเพิ่มระดับ irradiance 5.5 ถึง 30.4 ไมโครวัตต์/ ตร.ซม./nm ทั้งนี้ผู้ใช้สามารถเพิ่มระดับได้ตามความต้องการ ขึ้นกับจำนวนหลอดไฟ ชนิดของ หลอดไฟ การปรับระดับความสูงของโคมจากตัวทารก และการกั้นผ้าที่โคมไฟ (ผลการวิจัยแสดงในตาราง)

ข้อสังเกตุ
     - การปรับระยะห่างเพื่อให้โคมใกล้ตัวทารกจะให้พลังงานสูงขึ้น บริเวณที่ตรงกับกลางโคม จะให้พลังงานสูงกว่าบริเวณตรงกับส่วนขอบโคม เวลาใช้จึงต้องจัดให้ทารกอยู่ตรงกับ ส่วนกลางของโคม
     - การกั้นผ้าช่วยให้แสงไม่กระจาย เป็นการช่วยเพิ่ม irradiance แต่อาจทำให้อุณหภูมิรอบตัว ทารกสูงขึ้น การติดผ้าที่ไม่เพิ่มอุณหภูมิกายของทารก ให้ติดผ้าขาวตั้งแต่ขอบล่างของโคม ลงมา 20 ซม. ไม่คุมทั้งโคมเพราะทำให้อุณหภูมิกายในโคมสูงขึ้น มีผลให้หลอดไฟเสื่อมเร็วขึ้น

ประสิทธิภาพในการลดบิลิรูบินในเลือดของทารกแรกเกิด
     ผลการวิจัยในทารกแรกเกิดที่มีภาวะบิลิรูบินในเลือดสูง พบว่าเครื่องส่องไฟสำหรับภาวะ ตัวเหลือง-ศิริราช สามารถลดอุบัติการการถ่ายเปลี่ยนเลือด (blood exchange transfusion) ของหน่วยทารกแรกเกิด คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาลลงถึง 4 เท่า

 

แหล่งอ้างอิง
เกรียงศักดิ์ จีระแพทย์,วีณา จีระแพทย์. ประสิทธิ์ภาพของเครื่องส่องไฟสำหรับรักษาภาวะตัวเหลือง- ศิริราช ในการลดระดับบิลิรูบินในพลาสมา. วารสารกุมารเวชศาสตร์ 2540; 36: 284-90.

อนุสิทธิบัตร
Siriraj Phototherapy lamp ได้รับอนุสิทธิบัตรเลขที่ 623 อนุสิทธิบัตรโดย ศาสตราจารย์ นพ. เกรียงศักดิ์ จีระแพทย์

คลิกดาวน์โหลด | PDF FullText

สถานที่ติดต่อ
ศาสตราจารย์ นพ. เกรียงศักดิ์ จีระแพทย์
ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ ตึกโกศล ชั้น 4 โรงพยาบาลศิริราช เลขที่ 2 ถ. วังหลัง แขวงศิริราช เขตบางกอกน้อย กทม. 10700
โทร./โทรสาร 02-4182560  อีเมล์ ksnewborn.si@gmail.com